چهارشنبه, ۶ تیر ۱۴۰۳ / ۱۸:۵۱:۴۶
خورهای درون شهری که قرار بود به تفریح های آبی تبدیل شود امروز به لجنزاری با بوی متفعن و بستر رشد پشه آئدس تبدیل شده است، ورود این پشه خطرناک بعد از گذشت ۳۰ سال از گسترش آن در جهان، در سال ۱۴۰۰ در هرمزگان گزارش شد که همه گیری آن در شهرها و مناطق استان نگرانی و حساسیت مردم و مسئولان را درپی داشته و در صورت جدی نگرفتن میتواند خطرساز باشد.
نویسنده: مرتضی سلیمانی
به گزارش پایگاه خبری تحلیلی آداک به نقل از روزنامه دریای اندیشه؛ طرح ساماندهی خورهای بندرعباس از سال ۹۱ اغاز شد ، اولین فاز آن بر روی خور گورسوزان بندرعباس که از اولویت خاصی برخوردار بود به میزان ۶۰ درصد پیشرفت و در سالهای ۹۴ متوقف و رها شد.
یکی از بزرگترین دغدغه های مردم بندرعباس مسأله و معضلات خورهاست که سالیان درازیست منتظر ساماندهی و ترمیم آن هستند.
در حال حاضر ۸ خور در بندرعباس وجود دارد که بهسازی ۳ خور از همه مهمتر و حیاتی تر است، اگر طرح ترمیم خورها به اتمام می رسید ، قطعا فضای تفریحی آن به یکی از توریستی ترین جاذبه های شهری کشور تبدیل می شد.
بهسازی خورهای بندرعباس به دو بخش سخت افزاری و نرم افزاری تقسیم می شود که بخش سخت افزاری آن بر عهده آب منطقه ای است و بخش زیبا سازی به شهرداری واگذار شد که از سال ۹۴ این پروژه به حال خود رها شده و هیچ گونه همتی برای ترمیم و تکمیل آن دیده نمی شود.
بوی بد فاضلاب شهر بخصوص در محدوده خور مرکزی که از مناطق مهم و گردشگری شهر است، سبب رنجش خاطر مردم ساکن در مجاورت این خور و ایجاد وضعیتی ناشایست در این شهر ساحلی شده است.
در آذر ۱۴۰۰ دانشگاه علوم پزشکی هرمزگان اعلام کرد: حشره شناسان ۲۶ محله مشکوک به پشه آئدس را در بندرعباس بازدید و بررسی کردند که ۱۵ محله آلوده بود اما بیماری که مشکوک به بیماریهای ناشی از گزش این پشه باشد به مراکز درمانی مراجعه نکرده است؛ البته از آنجایی که این پشه عامل انتقال ویروس عفونی است که در نهایت به تب دنگی مبتلا میشود و خطر مرگ بیمار را به همراه دارد، از این رو باید قبل از وقوع واقعه، چاره اندیشی کرد.
ببر آسیایی یا همان پشه آئدس دارای ۲ بال فعال و یک جفت بال تحلیل رفته به نام هالتر، خرطوم بلند با قطعات دهانی گزنده، مکنده در جلو سر، وجود فلسهای کوتاه و متراکم روی سینه، پا و رگ بالها، رگ بندی مشخص بال و بندبند بودن روی شکم و پوشیده بودن سینه از فلسهای قهوه ای تیره یا متمایل به سفید است که راه تولید مثل آن، تخمگذاری در آبهای راکد است و قادر خواهد بود در کوچکترین آبهای سطحی مانند آب گلدان، پشت کولرها و چاله ها، تخم ریزی کند.
شنا کردن در ساحل که در گذشته هواداران بسیاری داشت، این روزها تحت الشعاع این بوی نامطبوع قرار گرفته است و همگان میدانند که این بوی مشمئزکننده تا کیلومترها فاصله از خور همچنان وجود دارد، ناشی از سرازیرکردن انبوهی از فاضلاب به دریا است.
اساتید حوزه محیط زیست دانشگاه در این رابطه می گوید:ترکیبات فاضلاب بسیار مختلف است اما نکته جالب آن این است که حدود ۹۰ درصد فاضلاب را آب تشکیل میدهد و به همین خاطر است که بسیاری از کشورها اکنون به فکر بازگردانی این حجم از آب به چرخه استفاده دوباره در قالب آب مورد نیاز برای آبیاری فضای سبز و یا آب مورد نیاز صنایع و… هستند.
وی می گوید:در فاضلاب علاوه بر آب که ۹۰ تا ۹۵ درصد حجم آن را تشکیل میدهد، ترکیبات متنوعی از جمله شوینده ها، باکتریها، ویروسها، ذرات آلی از باقیمانده غذایی تا مواد گیاهی و مدفوع، پروتئینهای محلول و مواد معدنی، داروها و مواد شیمیایی و رنگ و چسب، نمک، انواع سولفیدها و حتی جانداران زنده نیز وجود دارد که فرآیند تصفیه فاضلاب را به کاری مهم و سخت و پرهزینه تبدیل کرده است که یک چالش اساسی پیش روی دولتها است.
کل طول مسیر خور گورسوزان متأثر از ریختن فاضلاب با تصفیه ضعیف، تبدیل به گنداب و ماندابی شده که فعالیتهای باکتریایی زیادی در آن شکل گرفته است.
اگر فکری ریشه ای برای لایروبی و سپس شستشوی آن با انبوهی از آب دریا نشود، این بو از شهر نخواهد رفت و ممکن است حتی تشدید نیز بشود. کسانی که تصمیم گرفتند تا فاضلاب را از مناطق
شمالی شهر به خور گورسوزان سرازیر کنند، تصمیم نادرستی گرفته اند و عواقب زیادی را از جمله ضربه به گردشگری شهر را بوجود آوردند.
هر چند که پروژه تصفیه خانه بندرعباس کلید خورده اما۲۷ درصد پیشرفت فیزیکی داشته و با این روال کند پیش رفتن آن همچنان باید بوی بدی فاضلاب را تحمل کرد.
متاسفانه برخی از این خورها که گاها به پاتوقی برای کارتن خوابها تبدیل می شود، فاضلاب شهری ورود پیدا کرده و اغلب ساکنان ضمن مشکلات تنفسی با حیوانات موذی نیز دست و پنجه نرم میکنند.
خورها جزیی از زمینه های توسعه در شهرها محسوب میشود اما عدم ساماندهی و عدم توجه به نکات زیرساختی مشکلات عدیده ای را برای ساکنان حوالی این خورها که آبهای سطحی و فاضلاب شهری از کانال آنها به دریا سرازیر میشوند، به وجودآورده است.
هرچند تاکنون مسئولان وعده های بیشماری جهت ساماندهی و ساخت پروژه های زیباسازی و عمرانی در حاشیه خورها داده اند اما تاکنون موفق به انجام راه حلی برای از بین بردن این بو و حل بحران هوای سمی در شهر بندرعباس نشده اند.
پشه آئدس عامل انتقال ویروس عفونی است که در نهایت بیمار به تب دنگی مبتلا میشود و خطر مرگ بیمار را به همراه دارد؛ درد شدید حاصل از این بیماری به گونه ای است که فرد تصور می‌کند، استخوان‌هایش درحال شکستن هستند و از همین رو نیز به تب استخوان شکن معروف شده است.
در حال حاضر نه شورای اسلامی شهربندرعباس و نه شهرداری بندرعباس فکری برای رفع این معضل اساسی که مستقیما سلامت شهروندان را به خطر می اندازد نکرده اند.
